Dzikie szparagi.

Mniej więcej w okresie od końca lutego aż do początkòw maja, zaczyna się specyficzne “polowanie” dla koneseròw potrawy zwanej “chorta” [χόρτα], czyli zieleniny rosnącej na greckich łąkach i w ogròdkach. Ten, kto mieszka w Grecji, na pewno spotkαł się z widokiem osòb, głòwnie starszych pań, uzbrojonych w chusty na głowie, fartuchy z dużymi kieszeniami oraz nożyki zbierających, jak by się mogło na pierwszy rzut oka wydawać, chwasty. Tak zwani χορτοσυλλέκτες [chortosinlektes] szukają właśnie ziòł jadalnych. Pojawiają się one pòźniej na talerzach, w greckich domach czy w tawernach pod nazwą “chorta”. Doprawione solą, oliwą i octem/czasami cytryną, są idealnym dodatkiem do pieczeni, ryb czy innych greckich potraw. Oczywiście istnieje wiele odmian tych roślin (tutaj możecie zobaczyć te rosnące w marcu) i niewielu umie je wszystkie rozròżniać.

 

Źròdło: http://anakalipto.blogspot.gr/

Dzikie szparagi i jadalne pędy rośliny tamus communis są powodem, dla ktorego i ja wybieram się na zbiory. Okres pojawienia się tych roślin zależy od:

• regionu – im cieplej tym szybciej one występują,
• wysokości - im wyżej w gorach tym pòźniej,
• pogody – sprzyja im słońce i deszcz, deszczowe oraz ciepłe dni marcowe zachęcają je do wzrostu,
• ale też od miejsca – występują rzadziej niz inne rodzaje “chorty” i trudniej je znaleźć.

 

Asparagus sp.

Fakt, że pojawiają się na kròtko oraz w tylko niektòrych miejscach znanych przeważnie weteranom i strzeżonych tajemnicą z pokolenia na pokolenie, sprawia że zbieranie ich, to pewnego rodzaju “polowanie”. Obie rośliny, czyli szparagi oraz owries są utożsamiane, pojawiają się w tym samym okresie, dopełniają się wzajemnie smakowo, mają podobny wygląd i dlatego zbiera się je rownocześnie.

Asparagus sp.

Asparagus sp.

Tamus communis

Tamus communis

Jadalne pędy dzikich szparagòw (σπαράγγια άγρια [sparangia agria] – Asparagus sp.) oraz rośliny o nazwie οβριά [owria]- Tamus communis mają ròżne nazwy w zależnosci od regionu, w jakim występują. Na przykład dzikie szparagi nazywane są ròwnież: σφαράγια [sfaragia], σπαραγγούδι [sparangudi], φρύγανο [frigano], κουτσαγρέλια [kucagrelia], a owries mają swoje miana w innych regionach: αβρωνιά [awronia], ομβριά [omwria], βεργιά [wergia],αβρουνιά [awrunia], βρυωνιά [wrionia], αδρανιά [adrania] ,αγιόκλημα [agioklima], αμπελουρίδα [abelurida], αγρικολοκύθα [agrikolokitha], θεριόχορτο [theriochorto], ποντικοστάφυλλο [pontikostafilo], φαρμακιά [farmakia].

Tamus communis

 

Asparagus sp.

Te pierwsze, to wieloletnie pnącza kolczaste, ktòre sięgają do 1.5 metra. Najbardziej powszechne są na nizinach, a w gòrach pojawiają się rzadko, zdecydowanie pòzniej, jednak są smaczniejsze. Jadalne są tylko nowe pędy, pojawiające się na wiosnę, ktòre można nawet spożywac na surowo jako dodatek do sałatki. Owria z kolei przypomina mały bluszcz, czasami wspinający się po drzewach, sięgający do 4 metrow. Jak w przypadku szparagòw jadalne są tylko młode pędy, można jesć je dopiero po ugotowaniu. Roślina ta (zgodnie z informacjami znalezionymi na stronach internetowych) sama w sobie jest trująca, zawiera substancję drażniącą skòrę, a jej owoce mają działanie wymiotne. Szczerze muszę jednak przyznać, iż dopiero niedawno to przeczytałam, a zbierając zwykle jadłam owries na surowo bez żadnych skutkòw ubocznych. Smak pędòw tamus communis jest gorzki i niektòrzy podczas gotowania zmieniają parę razy wodę, aby pozbyć się tej goryczy, innym, też mnie, zdecydowanie ona przypadla do gustu. 

Młody pęd Tamus communis

 

Te jakby wypolerowane liście to Tamus communis

Młody pęd Asparagus sp.

 

Pnącze Asparagus sp.

Oba pnącza bywają rozproszone na nieużytkach, opuszczonych gruntach, głownie pod drzewkami oliwnymi oraz pośròd żywopłotòw. W cieniu drzew  ich kolor jest zielony a na słońcu - zielono-wiśniowy. Ze względu na kolor gubią się pośród innych traw i dosyć ciężko je wyodrębnić spomiędzy innych roślin.

Na tej drodze zbieram najwięcej szparagòw.

Trzy pędy tamus communis. Widzicie?

Rosną też pod drzewami...

Zbieramy delikatny wierzchołek nowego pędu ucinając bądź łamiąc go w miejscu w którym kończy się miękka część łodygi a zaczyna twarda i włóknista. Tak zebrany bukiet zanosimy do domu. Jeśli planujmy go przechowywać, to należy go włozyc do szklanki z wodą tak, jak w przypadku kwiatów.

 

 

Stwardniały pęd, nie do zebrania

Pędy mają działanie moczopędne, przeczyszczające oraz hipotensyjne (obniżają nadciśnienie tętnicze). Są bogate w witaminy, sole mineralne i przeciwutleniacze.

Po dokładnym umyciu przycinamy twarde i zdrewniałe końcówki łodyg ostrym nożem.

W Grecji rośliny przyrządza się na kilka sposobòw. Najbardziej popularne są gotowane w osolonej wodzie przez kilka minut. Jak zrobią się miękkie wyciagamy na talerz razem z bulionem, dodajemy do smaku oliwę, ocet/cytrynę oraz sòl. Podajemy z chlebem, jesli pościmy albo jako przystawkę do innych dań. Ze szparagòw robi się też omlety, dodaje do naleśnikòw. W okresie postu przed Wielkanocą jest to bardzo popularna potrawa.

gotowane i doprawione oliwą i octem

mòj omlet ;))

:)))))